Skrawki, urywki, strzępki...

Skrawki, urywki, strzępki obrazów z dzieciństwa... Coraz częściej zastanawiam się, jaki wpływ miały na to, kim jestem, jaka jestem, czy w ogóle są istotne? Dlaczego je akurat pamiętam?

Ten obraz na przykład - stary, zmurszały krzyż na rozstaju dróg, otoczony równie wiekowym płotem. Wokół niego rosły bardzo gęste krzaki, tak gęste, że nawet zimą, gdy były bezlistne, wzrok z trudnością się przez nie przebijał, żeby sięgnąć krzyża. W tych krzakach toczyło się jakieś tajemnicze życie, pełne szelestów i świergotów ptaków. To miejsce znam głównie z okien autobusu, który woził mnie do szkoły. Czasami drogę tę pokonywałam pieszo i wtedy biegłam, żeby mieć je jak najszybciej za sobą.

Albo ludzie... W każdą pierwszą niedzielę miesiąca u mojej babci gromadziły się stare kobiety na odmawianie różańca. Nosiły kolorowe chustki, miały głębokie zmarszczki, pachniały tanimi kwiatowymi perfumami. Chowałam się w kącie i obserwowałam je, jak monotonnie, beznamiętnie odmawiały modlitwy. Jedna miała straszne haluksy i zniekształcone okropnie buty. Od wczesnej wiosny do późnej jesieni chodziła boso, nawet do lasu. W mojej wyobraźni te kobiety funkcjonowały jak jakieś dziwne stwory, ciężkie i niezgrabne, może i dobrotliwe, ale niedostęne.

Pamiętam też dwóch braci. Obaj spokojni, flegmatyczni, mieli czerwone twarze i nie pozakładali swoich rodzin. Jeden z nich oprawiał kiedyś cielaka rozciągniętego na drągu w wejściu do stodoły. Powoli z namaszczeniem zdejmował z niego skórę, odsłaniając ścięgna, mięśnie... Widok ten był dla mnie traumatyczny, a jednocześnie w jakiś sposób fascynujący. Nigdy wcześniej nie widziałam krwi, wnętrzności. Odkryła się przede mną straszna tajemnica. Drugi z braci jeździł motocyklem i miał pieska. Jego obrożę obszył kolorowymi guziczkami. Wyglądała bajecznie. Kiedy pies biegł, guziki migały jak kolorowe kamyki.

I ich matka-starowina, która w czasie wojny ukrywała się z dziećmi w lesie i mleko w butelce ogrzewała na piersi pod bluzką. Ona wiedziała, kiedy umrze. Poleciła synowi zawołać sąsiadki i stanowczo nakazała im odmawiać modlitwę za konających. W czasie tej modlitwy zasnęła na zawsze, a oczy miała takie wypłakane...

Zapamiętałam też tę babinę z kołtunem. Była obiektem kpin, jak tak chodziła latem ciepło ubrana z obwiązaną chustkami głową. Bo jak to tak, w tych czasach kołtuna hodować? Ona uważała, że go nie można ściąć, sam musi odpaść.

Albo ta kobieta, co podobno niedobra taka była dla męża. Miała piękne imię. Odwiedziłam ją kiedyś z babcią. Ucieszyła się na nasz widok i poczęstowała ciepłymi bułeczkami prosto z pieca. Dawno już była wdową, a przed jej małym domkiem rosły przepięne róże.

I tego wariata pamiętam, co niby żył spokojnie, ale drzemał w nim potwór, który czasami się budził, wtedy człowiek ów bywał agresywny i ganiał za czymś po lasach. I tego bezdomnego, co to ogrzewał się przy ogniskach...

Jak już nauczyłam się czytać, a czytałam wcześnie, to zaszywałam się na strychu i pochłaniałam stare książki, które tam leżały zapakowane w pudle. Ciągle widzę pożółkłe karty powieści "Nad Juksą" i czuję zapach rozgrzanych dachówek.

Kiedyś to mało życia nie straciłam. Wpadłam pod koła wozu ciągniętego przez konia. Doskonale pamiętam te czarne, ogumione koła. Wyciągnął mnie stamtąd taki chłopak sepleniący, z którego wszyscy się śmiali. Śmieją się do dziś, bo źle mu życie się ułożyło i nadal sepleni, a ludzie lubią kpić z czyjegoś nieszczęścia. A on mi życie uratował...

I dużo jeszcze pamiętam... Całe to moje mityczne dzieciństwo... A najbardziej dom rodzinny, związane z nim smaki, zapachy, dźwięki, sytuacje... Wieś i jej zwyczaje, relacje międzyludzkie, to wszystko zmieniło się w przeciągu lat, a w zakamarkach pamięci żyje. I jest prawie tak niezwykłe i piękne, jak to odmalowałam niegdyś na egzaminie z wiedzy o kulturze, ale czego się nie robi dla oceny:)

Dziwne jest to, że te pierwsze doświadczenia, pierwsze obrazy pamięta się najlepiej. Tak wiele już mam za sobą, szkołę, studia, narodziny dzieci, tyle pięknych zdarzeń, a tyle jeszcze przede mną... A ja ciągnę za sobą ten tobół wspomnień, czasami luźnych bardzo, tych wszystkich ludzi, których już nie ma, i te miejsca, o których inni zapomnieli, a może pamietają inaczej...

I pomału, pomału, odkrywam w tych skrawkach wspomnień siebie. Dzięki nim łatwiej jest mi pewne rzeczy zaakceptować i zrozumieć, odkryć w sobie indywidualność, bo ten mój los jest dany tylko mi, a że nie ma od niego ucieczki, trzeba się z nim pogodzić i nauczyć cieszyć się z niego.